NAWARZYCE, Św. Andrzeja Ap.

Adres:
28-330 Wodzisław, Nawarzyce 46
tel. 41-380-51-16

liczba mieszkańców: 1 252

Proboszcz:
ks. Romuald Iskra, ur. 1961 (Jadowniki Mokre – diec. tarnowska), wyśw. 1988, mian. 2010

Rys historyczny:
Pierwsza wzmianka o parafii to 1345 r., choć już dokument z 6 lipca 1247 r. podaje nazwę: „Nawarzyce” (została wówczas zawarta ugoda pomiędzy kapitułą krakowską, a klasztorem cystersów w Jędrzejowie, na podstawie której klasztor miał otrzymać wieś Nawarzyce).

Obecny kościół zbudowano z kamienia i cegły w latach 1748-1753, wewnątrz był wykończany do 1772 r. Został wzniesiony z fundacji opata cystersów Jędrzeja Bernarda Laszewskiego. Nawarzyc nie ominęły pożary, po których kościół musiał być odbudowywany. Konsekrował go bp Tomasz Kuliński w 1888 r.

Świątynia jest barokowa, zamknięta półkoliście, jednonawowa, orientowana. Do północnej strony przylega zakrystia, skarbczyk i kruchta. Ściany zdobione są pilastrami i gzymsami. Na sklepieniu znajdują się gipsatury. Barokowy chór wspierają dwa zdobione filary.

Zabytki w wystroju wnętrza
Ołtarze – główny i dwa boczne – rokokowe. Główny ołtarz z sześcioma złoconymi kolumnami, w centrum obraz przedstawiający św. Joachima i św. Annę nauczającą młodą Matkę Bożą. Przy obrazie – figury św. Piotra i św. Pawła. Na szczycie, w barokowej ramie otoczonej promieniami – Oko Opatrzności Bożej. Po lewej stronie nawy – ołtarz Matki Bożej, na zasuwie św. Andrzej. Pamiątką po cystersach jest obraz bł. Wincentego Kadłubka. Po przeciwnej stronie znajduje się ołtarz Pana Jezusa trzymającego wstęgę z napisem "Pax vobis", na zasuwie – obraz przedstawiający św. Sebastiana, powyżej – obraz św. Jana Kantego.

Oryginalna, unikatowa jest barokowa chrzcielnica, wsparta na czterech lwach, z przedstawioną na niej sceną obrzezania Pańskiego. Równie ciekawa i niepowtarzalna jest ambona w kształcie łodzi, opleciona wiosłami i podtrzymywana przez postaci syren. Fundatorem ambony i chrzcielnicy był cysters Adam Przerębski, opat jędrzejowski.

W kościele ponadto: obrazy Czterech Ewangelistów w barokowych ramach oraz obraz Matki Bożej Bolesnej. Większość elementów wystroju pochodzi z 1780 r. Liczne stare i nowe epitafia (m.in. płk rosyjskiego Bogdana Bończy, rodziny Wielowieyskich, obrońców sztandaru PSL z 1946 r., uczestników tajnych kompletów KUL z czasów II wojny światowej i in.). W kaplicy – figura Niepokalanie Poczętej z 1928 r., wykuta z kamienia pińczowskiego, projektu Stefana Szyllera.

Czy wiesz, że…                  
Obok plebanii – figura Maryi z poł. XVIII w., autorstwa Wita Szpidkowskiego.

W kościele – kaplica, obecnie funkcjonującą pod nazwą Matki Bożej z Lourdes, ufundowana przez rodzinę Wielowieyskich jako forma ekspiacji za odstąpienie członków rodu od Kościoła w czasach reformacji. Symboliczną podwalinę pod kaplicę stanowi kamień ze skały w Masabielle, gdzie miały miejsce objawienia w Lourdes. Autentyczność kamienia poświadczają dokumenty z 1924 r., wyeksponowane w kościelnej gablocie.

W kościele jest tablica upamiętniająca wykładowców i studentów tajnych kompletów kursów uniwersyteckich prawa w czasach okupacji hitlerowskiej w latach 1944-1945, zorganizowanych w Nawarzycach pod patronatem Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Zajęcia w Nawarzycach odbywały się zimą 1944/45. Nadzór nad nimi pełnił ks. prof. dr Piotr Kałwa.

Na cmentarzu w Nawarzycach spoczywa płk Bogdan Bończa, oficer rosyjski, płk jazdy, który przystał do powstania i dzielnie walczył w jego sprawie (m.in. odbił dwór w Chrobrzu). Ranny w Górach Pińczowskich, przechowywany w Lubczy we dworze Wielowieyskich, zmarł i spoczywa w Nawarzycach. Jego pogrzeb był wielką manifestacją patriotyczną.

Odpust: św. Andrzeja Apostoła – 30 listopada
św. Anny – 26 lipca